“Bi dakka ben az önce ne izledim?!?” televizyonu: EXP TV

Bu yazıyı paylaş
İçerik

“Bi dakka ben az önce ne izledim?!?” televizyonu: EXP TV

Röportaj: Ekin Sanaç
ÖNCEKİ Kitlesel tutuklamalar çağında sanat: “Marking Time” SONRAKİ Artan kiralar, azalan kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik: “No Seat At The Table”

7/24 dopdolu bir yayına başlayan EXP TV, seyirciyi zamanların ötesinde bir zamana götürme niyetinde. Hiçbir kurumsal güç tarafından yontulmadan, engellenmeden; hiçbir algoritmayla ilişki kurmadan.

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

 

Hayal edelim. İnternet öncesi dönem. Evde herkes uyumaya çekildikten sonra televizyon karşısında gizlice battaniye altına saklanarak sesi duyabileceğiniz en kısık seviyeye getiriyor ve var olan birkaç televizyon kanalı arasında zap yapıyorsunuz. Hele de gece yayını olması itibariyle bu ekranın size sundukları, başka dünyalara açılabilmenizi sağlayan yegâne kapılarınızdan biri. Odayı kaplayan gizem ve merak duygusu bedeninizi diri tutuyor. Muhtemelen gösterilecek klipleri seçen ve onları arka arkaya dizen o insanlardan biri olmanın hayalini kuruyor olabilirsiniz. Ve bir anda öyle bir görüntü çıkıyor ki karşınıza, içinizdeki sönük hisleri (sönük olduğunu o an fark ettiniz) saniyeler içerisinde harekete geçiriveriyor. “Bi dakka, bu ne ya?” diye kilitleniyorsunuz ekrana ve bazen göz açıp kapayıncaya kadar elinizden alınıyor bu tarifsiz haz. Ama benzersiz bir anı olarak kazınıyor zihninize. Az önce izlediğiniz şeyin ne olduğunu bilmiyorsunuz ve bilebilmenizin bir yolu da yok. Yıllar içinde zihninizde değişimlere uğrasa bile olsa silemeyeceğiniz türden anılar bunlar. 
 

İşte kısa süre önce 7/24 dopdolu bir yayına başlayan EXP TV adlı internet televizyonu bütünüyle bu hislere oynayan bir mecra. Yaratıcılarının ne filmler ne müzikler, hatta ne de televizyon başlı başına ilgisini çekiyor. Onlar sadece görsel ve işitselin bir araya gelişinin yarattığı farklı türde sihirli anların peşindeler. On yıllardır orayı burayı kazarak dünyanın farklı köşelerinden biriktirdikleri haber yayını, müzik klibi, film, reklam gibi görüntüler, on yıllarca bu yayını sürdürmek için yeter de artar miktarda. Gizem unsurunu korumayı da ön plana alarak, izleyiciyi her şeyin cevabının bilinmek zorunda olunmadığı, zamanların ötesinde bir zamana götürme niyetindeler. Hiçbir kurumsal güç tarafından yontulmadan, engellenmeden; hiçbir algoritmayla ilişki kurmadan. Kim bu insanlar? Ne yapmaya çalışıyorlar? Nasıl yapıyorlar? Biz kendilerinden bazı cevaplar aldık.   

 

Image

 

İsminiz neden EXP TV?

EXP’nin temsil ettiği birçok sözcük var… Experimental (deneysel), expanded (genişletilmiş), experiential (deneyimsel), expert (uzman), exploration (keşif), expressive (anlamlı), expounded (açıklanmış), exposed (maruz kalmış), explained (açıklanmış), expeditionary (keşiflik), unexpected (beklenmedik), exponents (örnekler), expatriot (gurbetçi), expedited (hızlandırılmış), expectorant (söktürücü), exposure (sergileme), expelled (kovulmuş), expendable (gözden çıkarılabilir), expensive (masraflı), express (süratli), exploded (patlamış), expired (süresi dolmuş)… EXP TV! Bırakalım da buradaki videomuz konuşsun. 
 

Sanıyorum ki Los Angeles merkezli, bugüne kadar film ve müzik sektörünün çeşitli alanlarında çalışmış kişilerden oluşan bir kolektifsiniz. Ama siz tam olarak kimsiniz? Şu an EXP TV dışında nelerle meşgulsünüz?

Aramızda DJ’ler, VJ’ler, grafik sanatçıları ve kreatif direktörler var. Görüntü araştırmaları, grafik tasarım ve müzik süpervizyonu alanlarında çalışıyoruz. Ayrıca film programlama konusunda uzun yılların verdiği bir tecrübe birikimimiz söz konusu. EXP TV’deki kürasyonumuzda bu birikimimizden çokça yararlanmaktayız.  
 

“Bulduğumuz bir videonun YouTube’da olduğunu keşfedersek ona ilgimiz azalıyor!”

 

Image

 

YouTube, kurulmasının ardından 10 sene içerisinde yalnızca televizyonun geleceğine değil, geçmişinin bir nevi koruyucusuna da dönüştü. Eski televizyon materyallerinden böyle bir yayın akışı yaratmayı ne zamandır planlıyordunuz ve YouTube’un EXP TV’yi şekillendirmeniz üzerinde ne gibi etkileri oldu/oluyor?

EXP üzerinde çalışmaya birkaç yıl önce başladık. Aslında bir nevi eğlenmek için yaptığımız bir şeyin kapsamının genişletilmiş hâli. Biz mütemadiyen daha önce görmediğimiz ve duymadığımız şeyleri araştırmanın peşinden giden insanlarız. YouTube’da arşivlenen tuhaf ve ilginç video miktarı akıl almaz boyutta. Ama EXP TV’de gördüğünüz kadar ender materyalleri bulmak ciddi mesai isteyen bir iş. Algoritmalar tuhaf içeriklerden ziyade popüler olanlara göre ayarlandığı için sistemi alt etmek için bir sürü hile kullanmamız gerekiyor. YouTube kullandığımız çok sayıda kaynaktan yalnızca bir tanesi. YouTube’daki görüntü kalitesi genellikle vasatın altında oluyor. Dolayısıyla videoları oradan çekmiyoruz. Çoğu zaman da eğer bulduğumuz bir videonun YouTube’da olduğunu keşfedersek ona ilgimiz azalıyor! Fakat YouTube’un tartışmasız bir biçimde kanıtladığı bir şey var ki, geçmişi kurcalamak dipsiz bir kuyu. Son 10 yılda özel olarak platform için yapılmış videoları saymadığımızda dahi, YouTube’daki video kaynağının sonunun gelmesi imkânsız. Hayatınızın sonuna kadar 1983 yılında yapılmış videoları izlemekten başka hiçbir şey yapmasanız bile hepsini tüketmeniz olasılık dışı. Biz de topladığımız görüntülerin hepsini izlemeye muhtemelen vakit bulamayacağız. Çünkü sonu yok. 

 

İnsanın ne izleyeceğine karar vermek durumunda kalmadan önüne bir şeyler atılması şüphesiz bugün için büyük bir hizmet. EXP TV’nin ortaya çıkışında bu ihtiyacın da rolü var mı? Yani neden böyle bir yayına bu dönemde, şu an başladınız? İzleme kültürü üzerinden bu projeye başlamadaki temel motivasyonlarınızı ve neden EXP TV’nin YouTube’dan daha iyi olabileceğini [tanıtım metinlerinde yer alan bir iddia] biraz daha açabilir misiniz? 

Çevrimiçi dünya bir hayli karmaşık. Kürasyon yapmak, bu karmaşayı biraz kenara itip iyi materyallere ulaşabilmek için faydalı olabilecek yöntemlerden biri. Aksi halde çok fazla zaman, emek, araştırma ve sezgi gerekiyor. EXP TV, bu işi sizin için yapıyor. Netflix ya da YouTube gibi mecralarda bir şey izlemeye ayırdığımız vaktin daha büyük bir bölümünü ne izleyeceğimize karar vermeye ayırıyoruz. Biz sürekli araştırmak ve kazı çalışması yapmaktan büyük keyif alıyoruz. Ama herkes bu işe bu kadar zaman ayırmak istemiyor. Artık her şey çok interaktif. Biz insanların sürekli açacağı ve açık bırakabileceği bir yayın yaratmak istedik. İzleyiciler televizyon kanallarına onları çeşitli yolculuklara çıkarmaları için güvenir. Biz de bu güveni sarsmamak için iyi kürasyon ve kurgu yapabilmeyi çok önemsiyoruz. İnsanların, zihinlerini kapayıp kararı tamamıyla bize bıraktıklarında kendilerini emin ellerde hissetmesini sağlayabilmek istiyoruz.  
 

“EXP aslında bizden ibaret. Hiçbir kurumsal güç tarafından yontulmamış ya da engellenmemiş hâlimiz. EXP TV, bizim kendimizin izlemek isteyeceği türden bir televizyon.”


Image

 

Yapay zekâ çağında olmamız itibariyle insan kürasyonu üzerine pek çok tartışma dönüyor. Ama bugün hâlen birçok medya platformunun kalbinde insan eliyle, özenle yapılmış kürasyon mantığı yatmakta. Sizin EXP TV’yi hayata geçirme sürecinizde kürasyon eylemine olan yaklaşımınız nasıl evrildi? Bu eylemin kendi perspektifinizi karşıya geçirmede nasıl bir rolü olduğuna inanıyorsunuz?

EXP bizlerin bir yansıması; iyi, kötü ve çirkin. Bizim kişisel aşklarımız, nefretlerimiz, tercihlerimiz ve kabahatlerimiz. Aslında bizden ibaret. Hiçbir kurumsal güç tarafından yontulmamış ya da engellenmemiş hâlimiz. EXP TV, bizim kendimizin izlemek isteyeceği türden bir televizyon. 
 

Yayına başlamamızla birlikte beklemediğimiz bir şeyle karşılaştık. Gün boyunca insanlardan gösterdiğimiz kliplerin ne olduğuna dair sorular alıyoruz. Bu istekleri doğrudan cevaplandırmamaya karar verdik. Çünkü istediğimiz tüm yanıtların elimizin altında olmadığı bir döneme geri dönmek de bu siteyi kurarkenki vizyonumuzun bir parçasıydı. Eskiden bir şeyin ne olduğunu öğrenemeden yıllarımızı geçirebiliyorduk. O zamanlarda o filmin geri kalanının nasıl olabileceği konusunda hayal gücünüzü devreye sokabiliyor, boşlukları kendiniz doldurabiliyordunuz. Ve bu çok ilham verici bir şeydi. Ama artık kaynağı google’lıyor, Wiki’yi okuyorsunuz ve iş bitiyor. 
 

Dolayısıyla geçmişten aşina olduğumuz, gecenin 1’inde kanallar arasında gezinirken muazzam bir sinematik felaketle karşılaştığınızda size benzersiz bir heyecan hissettiren o televizyon deneyiminin bir benzerine yeniden hayat vermek istedik. Ne adını, ne hangi zamana ait olduğunu ne de hangi ülkeden geldiğini bilmediğiniz o görüntüler… “Bu da ne böyle? Küçük bir çocuk maç esnasında psişik olarak basketbol oyuncusuyla iletişime geçiyor ve topun patlamasını sağlıyor. Bu nasıl bir şeydir?” dediğiniz türden deneyimler. Hepimizin sadece bir kez karşılaşıp bir daha da asla görmediğimiz, fakat sonsuza kadar peşimizi bırakmayan şeylere dair böyle ufak anıları var. İşte EXP TV tamamen bunlara adanmış bir kanal. Zaten bu kadar uyarıcı olmasının bir bölümü de bu gizemle alakalı. Size “Ben az önce ne izledim?” dedirtiyor. Kısaca biz bir “Bu neydi şimdi?” televizyonuyuz. 

 

Peki EXP TV’de şu an izlediğimiz görüntülerin ne kadarına başka kanallardan çevrimiçi aramayla ulaşılabilir?

Hepsi oralarda bir yerdeler!
 

Bu araştırma ve biriktirme hâli kişisel ve profesyonel yaşantılarınızda tam olarak ne kadar eskiye dayanıyor? 

On yıllardır görüntü topluyoruz. Yıllarca VHS kaset alıp verdik. Artık hayatta olmayan mahalle içi kasetçilerde takıldık. İnternette de elbet! Daha önce hiç karşılaşmadığımız Bulgar yapımı bir bilim kurgu animasyonuyla karşılaştığımızda hayatımız değişiyor. Yaptığımız işi gerçekten çok seviyoruz. Tıpkı hip hop DJ’leri ve prodüktörlerinin o mükemmel beat’i aramaları gibi biz de mükemmel klipleri, sihirli dakikaları ve eşsiz hazineleri arıyoruz. 
 

“Aslında elimizde hâlihazırda birikmiş görüntülerle bu kanalı on yıllarca sürdürebiliriz.” 

 

Image

 

Kanalı şu an Beta sürümüyle çalıştırıyorsunuz. Haftalık programınız ne sıklıkta ve ne oranda yeni materyallerle güncelleniyor? Bu anlamda nasıl bir organizasyonunuz var? 

Elimizde sınırsız miktarda malzeme olduğu için sürekli yeni şeyler ekliyoruz. Belli bir yayın takvimimiz yok. Beta versiyonu 1. Sezon gibi düşünebilirsiniz. Bir noktada tüm eski programlardan kurtulup 2. Sezona geçeceğiz. 

Geçen gün aramızda konuşuyorduk da… Bize kendi keşfettikleri farklı klipleri önermek ve yollamak isteyen insanlardan sürekli e-mail alıyoruz. Fakat o kadar komik ki aslında elimizde hâlihazırda birikmiş görüntülerle bu kanalı on yıllarca sürdürebiliriz. Dolayısıyla istek ya da başvuru kabul etmiyoruz. 

 

Image

 

Bir anlamda ferahlatıcı bir dönemdeyiz. Geçmiş on yılları şekillendirmiş popüler kültür, ona yön vererek domine etmiş sömürgeci anlayış sebebiyle haklı bir sorgulama altında. EXP TV’nin geniş anlamda popüler kültüre yaklaşımını bu bağlamda biraz açabilir misiniz? İzleyicinin karşısına geçmişten bulup çıkarıp getirdiğiniz içeriklere bu anlamda nasıl yaklaşıyorsunuz? Kürasyonunuzda nelere dikkat ediyorsunuz? 

Biz bizim gibileri, yani dışlanmışları kutluyoruz. Ne olursa olsun kendi bildiğini yapanları, toplumdan dışlananları, ucubeleri ve anlaşılmasının daima çok zor olacağı şeyleri önemsiyoruz. Hiçbir yere varamamış hair metal gruplarından sarhoş hava durumu spikerine, psişiklere… Ne filmler ne müzikler, hatta ne de televizyon başlı başına ilgimizi çekiyor. Bizim peşinde olduğumuz, gerçekliğin o ince çeperinin ötesine geçebilen sihirli görsel-işitsel anları yakalayabilmek. EXP TV’nin modern kültürün ortasında bir vaha gibi durması hoşumuza gidiyor. Güncelden ziyade zamanın ötesinde olmasını istiyoruz. Buna rağmen elbette “şimdinin” içerisinde yaşadığımız için gerçek anlamda bugünün etkilerinden kaçabilmemiz mümkün değil. Kürasyonumuz da büyük ihtimalle bilinçli olarak anlamasak da bunların etkisinde şekilleniyor. 
 

Akıştaki “Video breakler” ve tematik şovların büyük bir emek ve yüce bir enerji neticesinde oluşturulduğu çok belli. Sizin özellikle favori olarak işaret etmek istediğiniz ya da hazırlamak için muazzam fazla vakit ve emek ayırdığınız şovlar var mı?  

“Nothing But Star Wars” miksi için çok uğraşmıştık. Hem kurgusu çok vakit aldı hem de gerçekten çok fazla malzeme içeriyor. Düzensiz aralıklarla da olsa üzerinde neredeyse iki sene çalıştık. Bir diğer favori de MELT. Kavramsal bir çalışma. “Ne kadar yavaşlayabilirsin?” temalı. Bir dakikalık görüntü gözlerinin önünde 14 dakika boyunca eriyor. Mutlaka izlemelisiniz! 
 

EXP TV’nin gelecek planları arasında neler var?
Kanalımızı daha çok insana ulaştırmak istiyoruz. Ve eğer dünya sona ermezse gösterimler, partiler, petrol platformlarında konserler düzenlemek istiyoruz. Bir yandan da EXP TV’deki kürasyon mantığı ve formatından yola çıkan ama daha geniş kitlelere hitap eden bir televizyon şovu geliştirmekteyiz. Çok heyecanlı!

Apple TV, Roku gibi uygulama ve platformlarla aranız nasıl? 
Hiçbirimiz teknik anlamda o kadar donanımlı değiliz ama bir şekilde idare ediyoruz! Neyse ki insanlar gizlendikleri yerlerden çıkarak bazı sorunların üstesinden gelmemize yardımcı olmaya başladılar. Roku uygulamamızı çalıştırabilmek gibi. Kanalımızın destekçi ve takipçilerinden gelen tepkiler şimdilik harika. Sık sık Twitch yayını yapıyoruz ve yakında Twitch’te de 7/24 var olacağız. Böylece insanlar daha başka bir deneyimle bizi televizyonlarından görüntüleyebilecek. Ayrıca EXP TV’nin arkadaşlarla birlikte izlenebilmesi de çok zevkli olacak. Sizlerle de bir gün birlikte izleyebiliriz! 

 

EXP TV’yi buradan açın ve hemen yayına bağlanın. 

 
ÖNCEKİ Kitlesel tutuklamalar çağında sanat: “Marking Time” SONRAKİ Artan kiralar, azalan kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik: “No Seat At The Table”
Bu yazıyı paylaş