Müzik sektörünün en çok tartışılan kutlamalarından biri olan Record Store Day, bu yıl onuncu kez düzenleniyor.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Her yıl birçok özel kaydın ilk kez gün yüzüne çıktığı, sürpriz işbirliklerinin yapıldığı ve sayısız müzisyenin sınırlı sayıdaki kayıtlarının müzikseverlerle buluştuğu Record Store Day (Plak Dükkânları Günü), bu sene 22 Nisan’da kutlanıyor. Dinleyiciler, müzisyenler, plak şirketleri ve plak dükkânı sahiplerinden hem yoğun ilgi hem de azımsanmayacak derecede tepki toplayan Record Store Day’in geçmişini ve bu sene yayınlanacak özel albümleri mercek altına alıyoruz.
ONUNCU YILIN ELÇİSİ “ST.VINCENT”
İlk kez 2008 yılında kutlanmaya başlanan Record Store Day, her yıl nisan ayının bir cumartesi gününde kutlanıyor. İlk senesinde sadece on özel albümün yayınladığı kutlamalar sonraki senelerde hızla büyümeye ve yaygınlaşmaya başladı. Record Store Day’in ikinci senesinden itibaren seçilen bir ismin, bu özel günü temsil etmesine karar verildi. 2009 yılında ilk Record Store Day temsilcisinin Eagles of Death Metal kurucularından Jesse Hughes olduğu açıklandı. 2010 yılında, bir önceki senenin elçisine ilham veren grupta yer alan ve aynı zamanda Queens of the Stone Age kurucusu olan Josh Homme karşımızdaydı. 2011 yılında Ozzy Osbourne ve 2012 yılında Iggy Pop’un Record Store Day elçisi olmasının ardından, sırada hem kendi plak şirketi olan hem de müzik dünyasının en önemli müzisyenlerinden Jack White vardı. White, söz konusu güne özel, geniş bir skalada albüm ve single yayınlayarak, belki de bugüne kadarki en verimli elçi oldu. O zamana dek genellikle rock türünde üretim yapan isimlerin elçi olarak seçildiği Record Store Day’de 2014 yılında farklı bir seçim yapıldı ve elçilik için efsanevi hip hop topluluğu Public Enemy’nin kurucusu Chuck D’de karar kılındı. 2015’te müzik dünyasının en neşeli ve ilham veren isimlerinden Dave Grohl’u elçi olarak gördüğümüz bu özel günde, geçtiğimiz seneyse ilk kez bir grup elçi olarak seçildi: Metallica.
Bu sene 22 Nisan’da kutlanacak olan Record Store Day için, müzik dünyasının en ilham veren kadın müzisyenlerinden St. Vincent elçi olarak seçildi. Annie Clark’ın 2003 yılından bu yana sürdürdüğü projesi St. Vincent, bugüne kadar David Byrne, The National, Swans, The New Pornographers, Of Montreal ve dahasıyla birlikte yer aldığı projelerin yanısıra sinema dünyasında son dönemde yaptığı işlerle de sık sık karşımıza çıkmıştı. Record Store Day’in on yıllık kısa tarihinin ilk kadın elçisi olan St. Vincent, Funny Or Die ortaklığıyla hazırlanan mizahi ve iddialı bir videoyla bu görevi üstleneceğini duyurdu. Bu işi fazlasıyla ciddiye aldığını belirten müzisyenin 22 Nisan’da büyük sürprizlerle karşımıza çıkmasını bekliyoruz.
BU SENE RECORD STORE DAY LİSTELERİNDE HANGİ ALBÜMLER VAR?
Her sene olduğu gibi, bu Record Store Day’de de hayatını kaybeden birçok müzisyenin yayınlanmamış veya az sayıda basılmış kayıtları yeniden gün yüzüne çıkıyor. Yeni yayınlanacak veya yeniden basılacak albümlerle birlikte, bu nisan ayında yerli sahneden de bir albümü göreceğimiz Record Store Day yayınlarından sizin için hazırladığımız seçkiye buyurun.
Space Jam: Music From and Inspired By The Motion Picture
1996 yapımı Space Jam filminde Looney Tunes karakterleri, Michael Jordan ve Bill Murray gibi isimlerle bir araya geliyordu. Seal, Coolio, D’Angelo ve R. Kelly gibi isimlerin parçalarının yer aldığı filmin müzikleri, yirmi yılın ardından yeniden sınırlı sayıda satışa çıkacak plak formatıyla yayınlanıyor.
David Bowie – BOWPROMO // David Bowie – Cracked Actor (Live in LA ‘74)
Geçtiğimiz yılın başında hayatını kaybeden kült müzisyen David Bowie’nin ölümünün ardından, sınırlı sayıda yayınlanmış veya hiç yayınlanmamış birçok kaydı ortaya çıkmıştı. Bu sene Record Store Day şerefine, 1974’te Los Angeles’ta verdiği bir konser kaydını dinleme şansını yakalayacağımız Bowie’nin, aynı zamanda sınırlı sayıda satışa çıkacak bir box set’i de bulunuyor. BOWPROMO ismini taşıyan ve 500 adetle sınırlanan bu özel sette, 1971’de Bowie’yle aynı plak şirketinde olan Dana Gillespie’ın da kayıtlarının yanısıra çeşitli posterler ve dahası bulunuyor.
Toto – Africa / Rosanna
Record Store Day’de yeniden yayınlanan kimi albüm ve single’lar, özel kapak tasarımları ve sunumlarıyla koleksiyonerlerin ilgisini çekiyor. Los Angeleslı efsanevi grup Toto’nun kuruluşunun 40. yıldönümü şerefine yeniden yayınlanacak Africa / Rosanna single’ının plağının A yüzünün üzerinde Afrika kıtasının resmi; B yüzündeyse Rosanna Arquette’in bir fotoğrafı yer alacak.
Filthy Friends – Any Kind of Crowd
REM’den Peter Buck, Sleater-Kinney’den Corin Tucker, The Minus 5’dan Scott McCaughey, The Young Freh Fellow’dan Kurt Bloch ve Swans, Nine Inch Nails, King Crimson, REM gibi gruplarda zaman zaman yer almış davulcu Bill Rieflin’in bir araya geldiği çiçeği burnunda süper grup Filthy Friends, geçen sene ilk kez sürpriz bir konserle müzikseverlerle buluşmuştu. 1990’ları yeniden hissettiren grubun, mart ayı başında yayınladığı ikinci single “Any Kind of Crowd”, Record Store Day’de 7 inç plak formatında, arka yüzünde Roxy Music’in “Editions of You” yorumuyla birlikte yayınlanıyor.
J Dilla – The Jay Dee Tapes
Hemen hemen her yıl Record Store Day kapsamında özel bir yayınla anılan hip hop efsanesi J Dilla, bu sene de The Jay Dee Tapes derlemesiyle karşımızda. Dilla’nın Frank-N-Dark grubuyla birlikte yer alacağı bu özel Record Store Day plağının A yüzünde, daha önce hiçbir albümde bulunmayan üç şarkı; B yüzünde de bu şarkıların enstrümantal versiyonları bulunuyor.
Palmiyeler – II (Venus)
İlk uzunçaları II (Venus)’u geçtiğimiz aylarda dijital platformlar üzerinden yayınlayan Palmiyeler, albümün plak baskısını Tantana Records etiketiyle 22 Nisan’da satışa sunuyor. II (Venus) albümü, Record Store Day’e özel sınırlı sayıda satışa sunulacak beyaz plaklarla da raflarda yerini alıyor.
Animal Collective – Meeting of the Waters
Meeting of the Waters, geçtiğimiz yıl Painting With isimli albümünü yayınlayan Animal Collective’in iki üyesi Avey Tare ve Geologist’in Brezilya’daki yağmur ormanlarındaki canlı performans kayıtlarının yer alacağı özel bir yayın.
Colleen – Colleen Et Les Boites A Musique
İlk olarak 2006 yılında yayınlanan, Colleen’in müzik kutularını kullanarak hazırladığı mini albümü Colleen Et Les Boites A Musique, Record Store Day kapsamında ilk kez plak formatında satışa sunuluyor. Albüm, müzisyenle daha önce de çeşitli albüm görselleri için çalışan Iker Spozio’nun hazırladığı yeni kapak tasarımıyla basılıyor.
Aqua – Barbie Girl
1997 yılında onlarca ülkenin müzik listesinde bir numaraya çıkan Aqua’nın one hit wonder’ı “Barbie Girl”, 20. yılında özel tasarlanmış bir 7 inç plakla Record Store Day kataloğunda yer alıyor. Şarkının sözlerinden yola çıkarak plastik bir kapakla satışa sunulacak pembe Aqua plağının B yüzünde de ünlü şarkının karaoke versiyonu bulunacak.
Dirty Three – UFKUKO
Avustralyalı üçlü Dirty Three’nin 1998 yılında yayınladığı ilk EP’si UFKUKO, Record Store Day kapsamında ilk kez plak formatında basılıyor. Son dönemde reissue yayınlarına ağırlık veren Warren Ellis, Jim White ve Mike Turner üçlüsünün Bella Union etiketiyle yayınlanan ilk EP’sinin yeniden basımı mor renkli bir plak üzerine yapılıyor.
FARKLI AÇILARIYLA RECORD STORE DAY
Record Store Day, kutlanmaya başladığı ilk yıldan bu yana piyasasını genişletmeye ve daha fazla albüm baskısının yapılmasına devam etti. Söz konusu kutlamalar, senede bir gün büyük ve küçük plak dükkânlarında düzenlenen çeşitli etkinliklerle birlikte gerçekleşiyor ve koleksiyoncuların o gün yayınlanan plaklara yoğun bir ilgi göstermesi bekleniyor. İlk yıllarda ağırlıklı olarak yeniden basılan albümlerin yer aldığı Record Store Day katalogları, seneler içinde konser kayıtları ve bugüne özel olarak yayınlanan yeni kayıtlarla birlikte genişledi.
Söz konusu günün, müzik sektöründe adeta bir markaya dönüşmesiyle birlikte, internette hızla yayılan ve hemen hemen bütün müzik mecralarında paylaşılan Record Store Day yayınları arasında yer almak, genç ve ismini duyurmak isteyen grup ve müzisyenler için de önemli bir fırsat halini aldı. Plak kültürünün kuvvetli bir şekilde geri döndüğü günümüzde, Record Store Day için özel olarak tasarlanan albümlerin koleksiyonları zenginleştirdiği aşikâr. Yine de plak dükkânı sahiplerinin bu konuyla ilgili düşünceleri epey değişken. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen Red Bull Music Academy Radio İstanbul’un resmi dergisi The Note için konuştuğumuz Zihni Müzik ekibinden Kaan Akay, Record Store Day albümlerinin tahmin edildiği kadar ilgi görmediğini dile getiriyor ve böyle bir günün kutlanmasını mantıksız bulduğunu “Bize her gün Record Store Day” sözleriyle vurguluyor.
Bugüne dek Avrupa’nın çeşitli şehirlerinde plak dükkânlarının Record Store Day’i boykot ettiğine tanık olduk. Kutlamaları geçtiğimiz yıl boykot eden Berlin’in köklü plak dükkanlarından OYE’nin kurucularından Markus Lindner’in yaptığı detaylı açıklama, küçük ölçekli plak dükkânları ve plak şirketlerinin Record Store Day’den zararlı çıktığına işaret ediyor. Lindner’in beş maddelik açıklaması, işin diğer boyutunda nelerin olduğu açısından önemli detaylar barındırıyor:
1. Bir gün içerisinde yapılması gerekenden çok daha fazla albüm ve single yayınlanıyor. Bu da çok daha fazla iş yükü ve yüksek bütçeleri beraberinde getiriyor.
2. Yakın olarak çalıştığımız küçük plak şirketleri, geçtiğimiz yıllarda albümleri zamanında yayınlamakta büyük zorluklar çekmeye başladılar. Bunun sebebi de Record Store Day yayınları yüzünden basım takvimlerinin dolmuş olması.
3. Özellikle büyük şirketlerin bize göre gereksiz yeni basımlarını satabilmek için Record Store Day’e atlamasıyla birlikte, bizim satıyor olduğumuz albümlere uyumlu yayınlar olmuyor.
4. Record Store Day’in organizatörlerine, birlikte en ilginç yayınlardan oluşan bir katalog oluşturabilmek için senelerce ulaşmaya çalıştım ama başarılı olamadım.
5. Her gün plak dükkânları günüdür.
Record Store Day kutlamalarının Türkiye’deki yansımaları da son yıllarda gözle görülür bir şekilde artış gösteriyor. Kontra Records ve Analog Kültür başta olmak üzere, birçok plak dükkânında her sene Record Store Day kapsamında canlı performansların ve DJ setlerin yer aldığı kutlamalar gerçekleşiyor. Plak kültürüne olan tutkusuyla ilk başta yalnızca plak dükkânlarını konu eden Record Store Journal isimli dergiyi hazırlayan Haluk Damar, geçtiğimiz yılki kutlamalarda ilk albümünü yayınlayan aynı isimli plak şirketini de hayata geçirdi. Kataloğunun ilk albümü TSU!’nun Dadebe isimli uzunçaları olan Record Store Journal, önümüzdeki aylarda yeni ve heyecan verici yayınlarına devam edecek.
Haluk Damar, Record Store Day’in olumlu taraflarını şöyle tanımlıyor:
“Record Store Day'in dünya genelinde özel bir gün olmasının yanında ülkemiz koşullarında çok daha önem kazandığını düşünüyorum. Global plak dağıtımının çok aksak ilerlediği ükemizde, insanlara müziğin en kaliteli formatının kolay erişilebilir olduğunu anlatmak, hatırlatmak aynı zamanda Record Store Day'e özel etkinliklerle sanatçıların ücretsiz canlı performanslarına zemin sağlamak plak dükkânlarına düşerken; bu harika günü keşfetmek de müzikseverlerin sorumluluğu olarak ortaya çıkıyor.
Son yıllarda hız kazanan harika yerel müzik üretimi ile yerinde tanışma çekiciliğinin yanı sıra plak dükkânlarının özel olarak bu güne hazırlandıklarını ve Record Store Day özelinde çok fazla hazinenin de keşfe açık olduğunu müzikseverlerin göz önünde bulundurması gerekir.”
