Bant Mag.’ın her yıl vizyona giren ve girmeyen filmleri bir arada harmanladığı listesi, 2014’ün bize göre sinemasal özeti niteliğinde…
Yazı Melikşah Altuntaş, Deniz Cuylan, Merve Kayan, Gözde Naiboğlu, Müge Yıldız, Göktan Yılmaz
İllüstrasyon Merve Atılgan, Aykut Aydoğdu, Ethem Onur Bilgiç
NOT: Bu yılki listelerde, Türkiye’de 2014’te gösterime giren / piyasaya çıkan, ancak Bant Mag.’ın 2013’te değerlendirmeye aldığı La Grande Bellezza, Inside Llewyn Davis, Le Passe, 12 Years A Slave, Nebraska, Stray Dogs, The Grandmaster, Only Lovers Left Alive, Child’s Pose ve Gloria gibi filmlere yer verilmemiştir.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
50. OBVIOUS CHILD
Amerikan bağımsız sinemasının vazgeçilmez kahramanlarından, New Yorklu ve özgür ruhlu bağımsız genç kadınlar arasına yeni bir tanesini daha ekleyen film, başroldeki Jenny Slate’in başarılı performansından da güç alan, eğlenceli bir seyirlik. Fazla iyi niyetli bir tanımla, bu yılın Frances Ha’sı olduğu dahi söylenebilir. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
49. FUTATSUME NO MADO (STILL THE WATER)
Naomi Kawase’nin ölüm, yaşam ve aşkı iki genç insanın hayatına bir bakışla konu edinen hem felsefî hem de şiirsel filmi. Ölümden bahsederken aslında saf bir yaşam felsefesi yapan film Yosujiro Ozu’nun sinemasını anımsatıyor. Ayrıca etkileyici ve şiirsel bir dile sahip olan yönetmenin bu filmi hayata derinden bakabilen bir sinematografiye sahip. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
48. LE MERAVIGLIE (THE WONDERS)
İlk filmi Corpo Celeste ile adını duyuran Alice Rohrwacher, bu kez çocukluktan erişkinliğe akan bir hikâye ve duygu dolu bir filmle karşımızda. Altın Palmiye için yarıştığı Cannes Film Festivali’nden Jüri Büyük Ödülü ile ayrılan film, Almanya’dan İtalya’nın küçük bir kasabasındaki orta halli bir ailenin yanına verilen bir çocuğun yaşadıklarını merkez alıyor. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
47. FINDING VIVIAN MAIER
20. yüzyılın en iyi sokak fotoğrafçıları arasında gösterilen Vivian Maier'ın çektiği fotoğrafları kendisi hayattayken kimse görmemiş. Üstelik Maier ile ilgili bilinmedik sırlar sadece bununla da kalmıyor... John Maloof ve Charlie Siskel'in imzasını taşıyan, nefes kesici güzellikteki fotoğraflarla akan bu bol ödüllü film, yılın en iyilerinden... D.C.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
46. MAVİ DALGA
Ödüllü kısa metrajlı filmleri ve videolarından sonra ilk uzun metrajlı filmleriyle çıkagelen Zeynep Dadak ve Merve Kayan ikilisi, Türkiye sinemasında mumla aradığımız gençlik hâllerini, yarattıkları başarılı atmosferin yanısıra Kim Ki O’nun filme damardan bağlı müzikleriyle aynı demete sarıp, izleyicisinin kucağına veriyor. Bu film geri çevrilemez bir hediye gibi… M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
45. MAPS TO THE STARS
David Cronenberg, gerilim malzemesini Hollywood film endüstrisinin kötücül deliliğinden alan son filmi Maps to the Stars’da insan mimik ve jestlerinin ürpertici doğasını sonuna kadar sömürüyor. Özellikle de Sony skandalının ardından çok da abartılı olmadığını anladığımız senaryosu Bret Easton Ellis-varî aşırılık temalarıyla Stephen King’in cinnet estetiğini son derece eğlenceli bir biçimde buluşturuyor. G.N.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
44. TIMBUKTU
Türkiye’de de hatırı sayılır bir hayran kitlesine sahip olan Abderrahmane Sissako’nun prömiyerini bu yıl Cannes’da gerçekleştiren son filmi, yıl boyu gösterildiği tüm festivallerde ilgiyle karşılanan, etkileyici bir seyirlikti. Türkiye’de Filmekimi ve Antalya Altın Portakal’da izleyici karşısına çıkan film, Sissako’nun en iyisi olmasa da sevilen filmleri arasında yerini aldı. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
43. PALO ALTO
Çok yönlü sanatçı (!) James Franco’nun, kendi ilk gençliğinden yola çıkarak kaleme aldığı aynı adlı kitabından beyazperdeye, Sofia Coppola’nın kız kardeşi Gia Coppola tarafından uyarlanan ve henüz ilk filmiyle Gus Van Sant-varî, heyecan verici bir ergen filmiyle karşımıza çıkan Coppola’nın kariyerinin devamı için heyecana gark olmamızı sağlayan Palo Alto, yılın ilgiye değer Amerikan bağımsızlarındandı. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
42. COURT
Bu yılki Venedik Film Festivali’nden Geleceğin Aslanı ödülüyle ayrılan ve Hindistan’daki küçücük bir yasa boşluğundan yola çıkıp, evrensel bir hukuk eleştirisine soyunan bu heyecan verici ilk film, Uluslararası Yarışma’da yer aldığı Altın Portakal’dan da SİYAD ödülüyle ayrıldı. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
41. NATIONAL GALLERY
Gözlemci belgesel sinemasının ünlü yönetmenlerinden Frederick Wiseman, izleyicisini bu kez Londra’nın en büyük müzelerinden National Gallery’nin koridorlarında üç saatlik bir gezintiye çıkarıyor. Film, bir yandan ritmik kurgusu aracılığıyla bakma, estetik, temsil ve sergileme biçimleri arasında alışılagelmedik bağlantılar kurarken, öte yandan algıyı sık sık kendi anlatıcılığına, sinemanın ve hareketli imgenin doğasına yöneltiyor. G.N.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
40. KUZU
Kutluğ Ataman’ın prömiyerini Berlin Film Festivali’nde gerçekleştirdikten sonra geçtiğimiz Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden en iyi film dâhil altı dalda ödülle birden ayrılan son filmi Kuzu, Erzincan’ın küçük bir köyünde düzenlenmesi planlanan bir sünnet düğününden, modern bir Medea öyküsü çıkarıyor. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
39. THE SKELETON TWINS
Saturday Night Live’ın en yetenekli komedyenlerinden Kristen Wiig ve Bill Hader’ı başrole taşıyan ve her ikisinin de incelikli performansıyla, Amerikan bağımsız sinemasına unutulmaz bir abla-kardeş hikâyesi armağan eden The Skeleton Twins, intihar eğiliminin genetik kodlarını sorgularken, birbirine göbek bağı ile bağlı olmanın ne menem bir illet olduğuna dair bilgilerimizi de kalp kırıcı şekilde tazelemeyi ihmal etmiyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
38. JODOROWSKY’S DUNE
Bilim-kurgu tarihinin en özel romanlarından Dune’un David Lynch imzalı beyazperde uyarlaması hepimizin malûmu. Peki ya asla gerçekleşemeyen Jodorowsky uyarlaması? İzleyicisini usta bir yönetmenin hayatı boyunca taşıdığı bir hayal kırıklığına, yaratıcı bir zekâ ve dev bir vicdan azabıyla ortak eden belgesel, yılın en iyilerinden. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
37. WHITE BIRD IN A BLIZZARD
Amerikan bağımsız sinemasının her daim genç kalan yönetmenlerinden Gregg Araki’nin uzun zaman sonra çektiği en oturaklı filmi sayılabilecek White Bird in A Blizzard, 80’ler sonunun bunaltıcı banliyölerinden birinde geçen, gizem dolu bir erişkinliğe ulaşıp, bir şeyleri geride bırakma filmi. Araki’nin en iyilerinden olmasa da, hikâye anlatmadaki becerisinin hâlâ dipdiri olduğunu hatırlamak isteyenlere... M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
36. BAI RI YAN HUO (BLACK COAL, THIN ICE)
Berlin Film Festivali’nde bu yılki Altın Ayı’ya sürpriz bir biçimde uzanan buz gibi Çin gerilimi Bai ri yan huo, çözülmesi uzun zaman alan bir seri cinayetin izini süren ayyaş bir polisin savruluşunu konu alıyor. Her şeyiyle garip final sahnesine gelene kadar seyircisini avucunun içinden bir an olsun bırakmayan film, bu yıl Uzak Doğu sinemasından çıkan en iyi filmlerden. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
35. CLUB SANDWICH
Duck Season ve Lake Tahoe gibi pek nefis filmlerin Meksikalı yönetmeni Fernando Eimbcke’nin merakla beklenen yeni yürek ısıtanı, İstanbul Film Festivali’nde seyirci karşısına çıktı ve yine sadık kitlesinin kalbinde taht kurmayı başardı. Eimbcke’nin ergenlik sancıları arasında neşeli bir şeylere tutunmaya çalışan karakterlerini özleyenlere ilaç niyetine… M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
34. BORGMAN
Belçikalı ustalardan Alex van Warmerdam’ın son filmi Borgman, sinir bozucu atmosferi ve tekinsiz kahramanıyla, yılın en özgün filmlerinden biri. Nereden geldiği ve nereye gittiği belirsiz kahramanını, duygusal açıdan inişli çıkışlı karakterlerden oluşan bir ailenin başına musallat eden Borgman, geçtiğimiz yıl Cannes’da Altın Palmiye için yarışmıştı. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
33. ENEMY
Polytechnique, Incendies ve Prisoners gibi filmlerinden tanıdığımız Kanadalı yönetmen Denis Villeneuve’ün Jose Saramago’nun Kaybolan Adam romanından uyarladığı bu atmosferik gerilim, uyanılamayan bir kabusu andıran yapısıyla, benzerine az rastlanır bir hissiyat uyandırıyor ve yılın sarsıcı deneyimleri arasında yerini alıyordu. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
32. MR. TURNER
Mike Leigh, Another Year’dan dört yıl aradan sonra çektiği filmle 19. yüzyılda İngiltere’de yaşamış ilginç bir karaktere sahip manzara ressamı J. M. W. Turner’ı konu ediniyor. Cannes Film Festivali’nde Turner’ı canlandıran Timothy Spall’a En İyi Erkek Oyuncu kazandıran film, Turner’ın resimleri gibi, görüntülerin güzelliği Leigh ve Spall’ın uyumuyla birleşince de tam bir seyre dönüşüyor. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
31. LOVE IS STRANGE
Ira Sachs, en son Keep the Lights On ile dikkatleri üzerine çekmişti. Film, John Lithgow ve Alfred Molina’yı Ben ve George karakteri olarak bir araya getiriyor. Bu sene ayrıca Cahiers du cinéma’nın en iyi ilk on filmi listesine giren film, hem konusu hem oyuncuları hem de yönetmenliğiyle ilgi çekiyor. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
30. SIMINDIS KUNDZULI (CORN ISLAND)
Ergenlik dönemindeki kızı ve kayığıyla su üzerinde süzülen yaşlı bir adamın, bulduğu minicik bir toprak parçasında kendi dünyasını kurup, dışarıdan gelen tehditlerle sürüklendiği akıl ve vicdan ikilemini merkez alan bu görsel şölen, başroldeki İlyas Salman’ın neredeyse sıfır diyalogla tüm filmi nasıl da sürüklediğine hayret ettiren etkileyici bir Gürcistan filmi. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
29. PLEMYA (THE TRIBE)
Miroslav Slaboshpitsky’nin filmi bu senenin adından en çok söz ettiren filmlerinden biri. Kulakları duymayan iki gencin yatılı bir okuldaki yaşamlarını konu edinen film yönetmenin ilk uzun-metrajı, Cannes’da Eleştirmenler Haftası’nın da yıldızı film, sinematografisiyle de merak uyandırıyor. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
28. STARRED UP
Young Adam ve Perfect Sense gibi pek nefis filmlerin İngiliz yönetmeni David Mackenzie, yetişkinlik öncesi öfke nöbetleri, bolca isyan ve taşkınlık dolu genç bir bedeni, tekinsiz bir hapishaneye tıkıp, içinden iki saatlik bir duygu seli çıkarmayı başarıyor. Sinema tarihinin en başarılı hapishane dramalarından olan Starred Up’ın başrolünde Skins’den tanıdığımız Jack O’Connell da tam manasıyla döktürüyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
27. MOMMY
Xavier Dolan’ın 20 yaşında J'ai tué ma mère ile başladığı sinema kariyerinin belki de son olmayacak anne konulu son filmi. Cannes Film Festivali’nde Godard’ın Adieu au Language filmiyle birlikte Jüri Özel ödülü alan film dikey görüntüsü ve 35mm sinematografisiyle bu senenin adından en çok söz ettiren filmlerinden de biri. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
26. BLIND
Reprise ve Oslo, 31. August gibi yürek dağlayan filmlerin senaristi Eskil Vogt’un ilk yönetmenlik denemesi Blind, yıl boyu gösterildiği festivallerden kazandığı övgülerin üzerine, Asghar Farhadi başkanlığındaki İstanbul Film Festivali jürisinden de Altın Lale ödülüyle ayrılmıştı. Körlük tecrübesinin beyazperdede üzerindeki en etkileyici yansımalarından biri olan film, özgün kurgusuyla da unutulmayacak gibi. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
25. FRANK
Bir önceki filmi What Richard Did’in tadı hâlen damağımızdayken İrlandalı yönetmen Lenny Abrahamson, bu kez nevi şahsına münhasır bir rock grubunun sıradışı kahramanı, dev maske kafa Frank’in hikâyesini, leziz müzikler ve sosyal medya canavarlığı üzerine getirdiği eleştirilerle renklendiriyor ve ortaya tadından yenmez bir film çıkıyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
24. GUARDIANS OF THE GALAXY
80’ler bilim-kurgu maceralarıyla büyümüş bir grup seyircinin ağzına bir parmak bal çalan bu son derece zevzek ve kendini ciddiye almaya bir an olsun yeltenmeyen süper kahraman filmi, kahkaha dozu epey yüksek bir aksiyon-komedi. Kocaman bir stüdyo filmi olması ve seyircisine tamamen yabancı bir dünya kurmasının ağırlığını, seyirciden çıkarmayan bir süper kahraman filmi izlemeyeli epey olmuştu. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
23. NIGHT MOVES
Radikal çevreciler, alışılagelmiş belgesel anlatımın ötesinde, sürükleyici bir gerilimin konusu olabilir mi? Hem de, bir yandan karakterlerine acımazken bir yandan da onları yargılamamayı başaran bir filmde? Bunların üstesinden gelen Night Moves’un asıl kerameti seyirciyi hop oturtup hop kaldıran olay örgüsünün arasında detaylarıyla çizmeye vakit ayırdığı çok katmanlı Batı Amerika portresinde. M.K.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
22. SİVAS
Yılın en olaylı yerli filmi demenin yanlış olmayacağı Sivas, uzun süre kopek dövüşü sahnelerinin gerçek olup olmadığıyla tartışıladursun, Kaan Müjdeci’nin bu ilk uzun metrajlı filmiyle katıksız bir sinema duygusu ve güçlü bir atmosfer yarattığı gerçeğini kimse yadsıyamayacaktır. Venedik’ten aldığı ödül bir yana, başroldeki insanüstü performansıyla dokuz yaşındaki Doğan İzci’nin, yıl boyu dağıtılan tüm en iyi erkek oyuncu ödüllerini almaması büyük haksızlık. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
21. NIGHTCRAWLER
İşsiz güçsüz kahramanının, suç mahalli habercisi olmasıyla birlikte sarsılan psikolojisi ve göze girme çabasını kapkara bir gerilime çeviren Nightcrawler, The Fall, Real Steel ve Bourne Legacy gibi filmlerin senaristi Dan Gilroy’un ilk yönetmenlik denemesi. Başroldeki Jake Gyllenhaal’e kazanmadık adaylık bırakmayan film, Oscar’larda da çeşitli kategorilere göz kırpıyor. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
20. KAZE TACHINU (THE WIND RISES)
Anime dünyasının tanrısı Hayao Miyazaki’nin kariyerinin son filmi olarak duyurulan ve sevenlerini yasa boğan bu biyografik dram, savaş karşıtı mesajını yumuşacık bir dil ve kendine has üslûbuyla içimize içimize işliyor. Yıl boyu çok sayıda ödül kazanan film, ustanın beyazperdeye epik vedası niteliğinde… M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
19. LEVIATHAN
Andrey Zvyagintsev’in Cannes Film Festivali’nden En İyi Senaryo ödülünü kazandığı bu senenin Oscar, En İyi Yabancı Dilde Film adaylarından olan son filmi. Zvyagintsev’in sadece senaryosuyla değil yönetmenliğiyle de öne çıktığı, dönemin Rusya’sını kilise-iktidar ilişkisi içinde ağır eleştirdiği, Hobbes’un Leviathan’ına gönderme yapan film Philip Glass’ın “Akhnaten” parçasını da kulaklara kazıyor. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
18. CALVARY
İlk filmi The Guard ile önemli bir çıkış yakalayan John Michael McDonagh’ın henüz ikinci filmi Calvary, usta bir yönetmenin olgunluk dönemi eserlerini andıran başarılı atmosferiyle, sarsıcı bir dram. Gelecek hafta sonra öldürüleceğine dair isimsiz bir mektup alan küçük bir kasaba rahibinin, şüphelendiği kişilerle görüşmeleriyle ilerleyen film, kalbin ortasına delici bir balta darbesi indiriyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
17. THE CLOUDS OF SILS MARIA
Fransız sinemasının genç ustaları arasında anarken ne ara 60 yaşına bastığını anlayamadığımız Olivier Assayas’ın bu son filmi, tam bir sinefil kalbi fethedici. Her ne kadar Altın Palmiye için yarıştığı Cannes Film Festivali’nden ödülsüz de ayrılmış olsa, kalbi sinema aşkıyla dolu seyirciden her tür ödülü hak eden film, farklı kuşaklardan oyuncuların dünyasını didik didik eden, seyirci zevki yüksek bir histerik-drama. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
16. THE DOUBLE
İlk filmi Submarine’le, oyunculuktaki başarısını kamera arkasında da kanıtlayan Richard Ayoade’un Dostoyevski’nin Öteki’sinden yaptığı bu zekice uyarlamanın, bu yıl bolca izlediğimiz kendinden bir tane daha bulma temalı filmlerin arasındaki en başarılısı olduğunu söylemek güç değil. Ayoade’un atmosfer yaratma becerisi ile Jessie Eisenberg ve Mia Wasikowska’nın uyumlu performansı bu Hitchcock-varî gerilimin gücüne güç katıyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
15. TWO DAYS, ONE NIGHT
Dardenne’lerin yaklaşık 20 yıl sonra Cannes’dan ödülsüz ayrıldıkları ilk film olmasına rağmen, ikilinin son yıllardaki en katıksızca bağıra basılan filmine dönüşen bu işçi dramı, izleyicisine sordurduğu etik sorular ve duygusal açmazlarıyla da sarsıcı bir etki yaratmayı başarıyor. Başroldeki Marion Cotillard’ın kırılgan performansı ve güçlü senaryosuyla film, soluksuz izlenen bir cıkcıklama şöleni. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
14. HER
Seyircisine şaşırtıcı bir atmosfer hazırlamaktan asla yüksünmeyen ve filmlerinde daima heyecan verici bir yeniliğin peşinde koşan Spike Jonze, hayranlarının gönlünü bir kez daha fethettiği bu karanlık aşk hikâyesiyle, tatlı tatlı kalp kırıyor. Scarlett Johansson’ın yalnızca sesini kullanarak kariyerinin en iyi performansını sunmayı başardığı film, geçtiğimiz yıla damgasını vuranlar arasındaydı. G.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
13. UNDER THE SKIN
Jonathan Glazer, son filminde etkileyici sinematografilerine rağmen yüzeysellikle nam salmış klip yönetmenlerine karşı oluşmuş önyargıyı, yeniliklerle dolu senaryosu ve iyi oyuncu yönetimiyle kırıyor. Scarlett Johannson’un bu dünyaya ait olmayan bir femme-fatale’i canlandırdığı filmin seyirciye her şeyi tek tek açıklama kaygısı yok. Filmin atmosferiyle başımız dönüyor, sarsıcı sonu ise uzun süre zihinde yer ediyor. M.K.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
12. ADIEU AU LANGUAGE (GOODBYE TO LANGUAGE - 3D)
Jean-Luc Godard ölmedi ve evet hâlâ film çekiyor. Cannes Film Festivali’ne neden katılmadığını anlattığı Khan Khanne ve Pont de Sarajevo’daki filmini de sayarsak bu yıl tam üç film çekti. Adieu au language de aralarında sinemasını Historie (s) de cinema’ya en çok yaklaştıran, gördükleriniz kadar duyduklarınıza da farklı boyutlar kazandıran 3D sinemasal bir şiir. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
11. THE LEGO MOVIE
Kim derdi ki, Lego karakterlerinin, tamamen Legolarla kurulmuş dünyasının içinde geçen bir animasyon, yılın en iyi animasyonu olması bir yana, belki de yılın en komik filmine dönüşsün… The Lego Movie, jet hızına sahip temposu ve kaçıranın yandığı şipşak esprileriyle yılın en şamatalı eğlenceliğine dönüşüyor ve masumane mesajının altını da kalın kahkahalarla çiziyor. Film sonrası dilinize pelesenk olması kaçınılmaz olan “Everything Is Awesome” şarkısı ise filmin hem hediyesi, hem de laneti niteliğinde. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
10. GONE GIRL
David Fincher’ın yaşayan en yetenekli Amerikalı yönetmenler listelerinin gediklilerinden olmasının bir nedeni var elbette. Gerilim türüne böyle incelikli yaklaşan, Amerikan sinemasının ana akım kodlarına, kendine has bir rejiyle meydan okuyan başka kaç yönetmen var ki? Fincher’ın bu kez evlilik denen girdap müesseseyi polisiye bir gerilim ve keskin bir mizahla didiklediği filmi Gone Girl, yılın en iyileri arasındaki haklı yerine rahatça kuruluyor. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
9. 20.000 DAYS ON EARTH
Benim gibi Nick Cave'e, etrafındaki birtakım güzel ve akıllı kızlar dinlediği için maruz kalmış birisi olsanız bile bu belgesel sizi oturduğunuz yere mıhlayacak. Nick Cave hayranıysanız da zaten ilk dakikasından itibaren kendinizden geçirecek. Müzik dünyasındaki son büyük ego, Nick Cave olmayı niye hak ettiğini, kurmacanın ve gerçeğin iç içe geçtiği, şiirsel bir estetikle bize kanıtlıyor. D.C.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
8. EN DUVA SATT PÅ EN GREN OCH FUNDERADE PÅ TILLVARON (A PIGEON SAT ON A BRANCH REFLECTING ON EXISTENCE)
Roy Andersson’ın Songs from the Second Floor ve You, the Living ile devam eden yaşayanlar üçlemesinin son filmi. Venedik Film Festivali’nden Altın Aslan’ın sahibi olan film, ismiyle Peter Bruegel (the Elder)’ın “The Hunters in the Snow” resmine gönderme yapıyor, iki gezgin satıcının yolculuğunu konu edinen filmin ilk ilhamıysa Vittorio De Sica’nın Ladri di biciclette’i. M.Y.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
7. THE WOLF OF WALL STREET
Amerikan sineması tarihine adını altın harflerle yazdırmış olmasına rağmen, hâlâ 25 yaşında yönetmen enerjisiyle filmler çekmekten ve hayranlarına dev tatminler yaşatmaktan geri durmayan Martin Scorsese, bir kez daha turnayı gözünden vuruyor ve Mean Streets, Goodfellas gibi başyapıtlarının yanına taş gibi bir film daha ekliyor. Leonardo DiCaprio’nun kariyerinin en iyi performansı da cabası! M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
6. FORCE MAJEURE (TURIST)
Ruben Östlund, Force Majeure’ü yaparken iki amacı olduğunu söylüyor: Sinema tarihindeki en gerçekçi “çığ” sahnesini çekmek ve boşanma oranını arttırmak. Buna ikna olarak gittiğimiz filme “yine mi Avrupalı sorunlu aile hikâyesi?” diye önyargıyla yaklaşmak üzereyken, müthiş tatmin edici baba karakterinin reisliğinde (!) modern hayatın karanlığı içinde rahatsızca gülerken buluyoruz kendimizi. M.K.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
5. IDA
Polonya sinemasının ustalarından Pawel Pawlikowski’nin bu 80 dakikalık nakış gibi işlenmiş filmi, 4:3 kadrajına âdeta dev bir sergi dolusu fotoğraf karesi yerleştiriyor. Her anı ve her karesi izleyeni büyüleyen Ida, genç bir rahibenin hiç tanımadığı ailesinin savaş yaralarıyla yüzleşmesini konu ediyor. Seyircisini nazik rejisi ve kırılgan atmosferiyle vuran film, 1960’lar Polonya’sından kopup gelmiş kırık bir ağıt. M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4. THE GRAND BUDAPEST HOTEL
Çektiği hiçbir şeyin cazibesine karşı koyamadığımızı artık kabul etmek zorunda olduğumuz hipster tanrısı Wes Anderson, yine ne yapıp ediyor ve şatafatlı, büyüleyici ve tadından yenmez pembe-mor bir pastayı suratımızın ortasına yapıştırıveriyor. Her zamanki gibi yine dev bir oyuncu kadrosunu, kendine özgü, iki boyutlu dünyasının içine hapsedip, üzerlerine giydirdiği kostümlerle, onlarla bir oyuncak bebek gibi oynamış Anderson ve ortaya aşık olunası bir film daha çıkarmış. Çaresiz, karşı koyamıyoruz… M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
İllüstrasyon: Merve Atılgan
3. KIŞ UYKUSU
Nuri Bilge Ceylan’ın kendine özgü ustalıklı görsel anlatımından ziyade diyaloglara verdiği ağırlık dolayısıyla belki de şimdiye kadarki en hırslı yapımı Kış Uykusu, Cannes’da bu yıl Altın Palmiye’nin de sahibi olmuştu. Başkarakterin baskın egosunun zayıflıklarını ve bunaltıcılığını incelikle işleyen film, 196 dakikalık ekran süresinin her saniyesine uyuyan bir gerginlik sindirmeyi başarıyor. G.N.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
İllüstrasyon: Ethem Onur Bilgiç
2. BOYHOOD
Geçtiğimiz yıl Before Midnight’la konuşan ve yaşayan film yapmaktaki becerisini ustalıklı bir filmle daha hatırlatan Richard Linklater’ın, kendinden çok yapım aşamasıyla konuşulan görkemli filmli Boyhood, 12 yılda çekilmesinin esprisini, yalnızca bir prodüksiyon notu olarak değil, eşi benzeri olmayan bir sinemasal tecrübe olarak da seyircisinin kanına zerk eden, nadide bir büyüme filmi. Hayatınızın hangi döneminde büyümeye karar verirseniz verin, işte o gün raftan indirip izlemek için harika bir filminiz olduğunu artık biliyorsunuz… M.A.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
İllüstrasyon: Aykut Aydoğdu
1. WHIPLASH
Evet, elbette 29 yaşındaki Damien Chazelle sinemanın gizemini çözüp, bugüne kadar söylenmedik bir söz söylemedi. Hattâ öğrencisini zorlayan, sıkıştıran, baskı uygulayan öğretmen tiplemesini biraz klişe bulmak da mümkün. Ancak Whiplash’in bu listenin tepesine yerleşme nedeni de zaten söylenmeyeni söylemesi, yapılmayanı yapması değil. Yapmaya çalıştığı her şeyi kusursuzca yapması… Beyazperdede uzun zamandır görmediğimiz, saat gibi işleyen benzersiz bir kurgu, klasik müzik konservatuvarı eğitimini damardan alan baş karakterinin tüm stresini olduğu gibi seyircisine yükleyen, surattaki sivilceyle oynatıp kanatan bir reji ve bu rol için doğduğuna emin olduğumuz Miles Teller ve J.K. Simmons’ın enfes performansları… Antolojik finali, coşkulu sinema dili ve yarattığı benzersiz tecrübeyle Whiplash, yılın filmi! M.A.
Bu sayının ilerleyen sayfalarında zevkle okuyacağınızı düşündüğümüz, memleketten ve dünyanın farklı yerlerinden sevdiğimiz davulculara kendi hikâyelerini anlattırdığımız "Davulcular anlatıyor" konusunu hazırlamamız için ilham veren de Whiplash'in ta kendisi.
